فراوری مواد معدنی
سیما محمدنژاد؛ محمود عبدالهی؛ حامد خالدی
چکیده
یکی از چالش های پیش رو در شناسایی و مشخصه یابی غالب کانسنگ های طلای رگه ای، وجود اثر ناگت بالا می باشد. بهره برداری از این ذخایر چه در مرحله برآورد ذخیره و چه در مرحله فراوری با پیچیدگی های فراوانی رو به رو است. در این پژوهش کانسنگ طلای ازغد با اثر ناگت بالا با به کارگیری روشهای نوین عیارسنجی مورد بررسی قرار گرفته است. معدن ازغد دارای ...
بیشتر
یکی از چالش های پیش رو در شناسایی و مشخصه یابی غالب کانسنگ های طلای رگه ای، وجود اثر ناگت بالا می باشد. بهره برداری از این ذخایر چه در مرحله برآورد ذخیره و چه در مرحله فراوری با پیچیدگی های فراوانی رو به رو است. در این پژوهش کانسنگ طلای ازغد با اثر ناگت بالا با به کارگیری روشهای نوین عیارسنجی مورد بررسی قرار گرفته است. معدن ازغد دارای سه رگه ی اکسیدی، شیلی و سیلیکاتی می باشد. داده های عیارسنجی اولیه به روش قالکاری وجود اثر ناگت بالا را تایید کردند. با مقایسه روش های مختلف عیارسنجی، روش لیچینگ کامل با شرایط 5 کیلوگرم نمونه به ابعاد زیر 75 میکرون و میزان سیانور سدیم 5/1 گرم بر لیتر در pH برابر 5/10 به عنوان روش مناسب جهت عیارسنجی این نمونه تعیین شد. بر این اساس عیار طلا در رگه های اکسیدی، سیلیکاتی و شیلی، برابر 7/4، 4/0 و 25/0 پی پی ام تعیین گردید. همچنین مطالعات فازشناسی طلا به روش لیچینگ تشخیصی نشان داد 7/75 درصد طلا آزاد، 0/18 درصد درگیر در فازهای سولفیدی و 3/6 درصد طلا در فازهای سیلیکاتی توزیع یافته است. آزمایش های فراوری به منظور توسعه فرایند مناسب در این کانسنگ صورت پذیرفت. بهینه سازی پارامترهای عملیاتی موثر، میزان خردایش 75=d80 میکرون، مصرف سیانور سدیم ۴۱/۱ گرم بر لیتر و 30 درصد جامد در 5/10=pH و مدت زمان 24 ساعت را تایید کرد. میزان بازیابی در این شرایط برابر ۹/۸۲ درصد طلا به دست آمد. نتایج حاصل از این تحقیق می تواند به نحو موثری در شناسایی، مشخصه یابی و فراوری کانسنگ های طلای با اثر ناگت بالا استفاده شود.
مکانیک سنگ
رامین دوست محمدی؛ مرتضی گراوند
چکیده
استفاده از پرکننده‌های خمیری سیمانی در پرکردن فضاهای زیرزمینی توسط صنایع معدنی در حال گسترش است. در این مقاله قابلیت استفاده از باطله‌های کارخانه فرآوری در تهیه پرکننده خمیری سیمانی و عوامل موثر بر مقاومت و اسلامپ آن با استفاده از اصول طراحی آزمونها و نتایج آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفته است. در پرکننده مورد مطالعه از باطله ...
بیشتر
استفاده از پرکننده‌های خمیری سیمانی در پرکردن فضاهای زیرزمینی توسط صنایع معدنی در حال گسترش است. در این مقاله قابلیت استفاده از باطله‌های کارخانه فرآوری در تهیه پرکننده خمیری سیمانی و عوامل موثر بر مقاومت و اسلامپ آن با استفاده از اصول طراحی آزمونها و نتایج آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفته است. در پرکننده مورد مطالعه از باطله واسطه سنگین معدن سرب و روی انگوران زنجان به عنوان خاک دانه‌درشت، باطله لیچ همین معدن به عنوان خاک ریزدانه و سیمان پرتلند تیپ یک به عنوان چسباننده استفاده شد. به‌منظور به حداقل رساندن تعداد آزمایش‌ها و ارائه یک نسبت ترکیبی مناسب، طراحی آزمایش بر اساس روش رویه پاسخ با 5 سطح برای هر متغیر انجام شد که منجر به انجام 120 آزمون آزمایشگاهی گردید. در این مقاله، میزان تاثیر نسبت باطله لیچ به واسطه سنگین، سیمان و آب بر مقاومت و میزان اسلامپ پرکننده خمیری سنجیده شده و در نهایت رابطه‌ای برای بیان ارتباط متغیرها ارائه شده و مقادیر بهینه متغیرهای ورودی جهت حصول مقادیر هدف تعیین شده است. نتایج طراحیها و آزمون‌های آزمایشگاهی نشان دادند که افزایش نسبت باطله لیچ به واسطه سنگین بیش از سایر اجزا بر ویژگی‌های پرکننده خمیری (مقاومت فشاری و اسلامپ) تأثیرگذار است. افزایش این نسبت به شکل معنی‌داری باعث افزایش مقاومت فشاری و سرعت موج و کاهش اسلامپ پرکننده می‌شود. افزایش سیمان، مقاومت فشاری در نمونه‌ها را افزایش می‌دهد، اما تأثیر آن کمتر از سایر متغیرها است.
استخراج
علی حضرتی دستجرد؛ علی اصغر خدایاری
چکیده
دامپتراک‌ها به عنوان اصلی‌ترین ماشینآلات باربری در معادن روباز مطرح می‌باشند. هزینهی سرمایهای و جاری بالای این ماشینآلات، مدیریت دقیق و بهره‌کشی حداکثری را میطلبد که این موضوع نیز در گرو شناخت دقیق از سیستم و درک رفتار آن در شرایط عملیاتی مختلف می‌باشد. رویکرد "سنجش اهمیت" از جمله روشهای پرکاربرد در این زمینه ...
بیشتر
دامپتراک‌ها به عنوان اصلی‌ترین ماشینآلات باربری در معادن روباز مطرح می‌باشند. هزینهی سرمایهای و جاری بالای این ماشینآلات، مدیریت دقیق و بهره‌کشی حداکثری را میطلبد که این موضوع نیز در گرو شناخت دقیق از سیستم و درک رفتار آن در شرایط عملیاتی مختلف می‌باشد. رویکرد "سنجش اهمیت" از جمله روشهای پرکاربرد در این زمینه می‌باشد که با اولویت‌بندی سیستم یا اجرای آن از منظرهای مختلف مانند وضعیت سرپایی، خواب یا آمادهبکاری مهندسین را در اتخاذ تصمیمات صحیح مدیریتی و تخصیص منابع یاری می‌دهد. سنجش اهمیت قابلیت اطمینان، تعمیرپذیری یا دسترسی به عنوان تلفیقی از این دو با تحلیل زمانهای سرپایی و خواب قادر به اولویت‌بندی و تعیین گلوگاه عملکردی سیستم می‌باشند. لذا در این مقاله رویکردی جامع بر اساس سنجش اهمیت قابلیت دسترسی برای افزایش عملکرد یک دستگاه دامپتراک معدن گل‌گهر سیرجان پیشنهاد شد. در این دامپتراک، زیرسیستم انتقالقدرت و بدنه به عنوان پراهمیتترین و کماهمیتترین زیرسیستم از نظر قابلیت دسترسی شناخته شدند. همچنین افزایش قابلیت دسترسی دامپتراک در گرو افزایش قابلیت تعمیرپذیری زیرسیستم انتقالقدرت می‌باشد.
حمیدرضا فرجی کلاریجانی؛ سیدمحمداسماعیل جلالی
چکیده
تکمیل زنجیره‌ی ارزش بخش معدن و صنایع معدنی نیازمند سرمایه‌گذاری زیادی است که در شرایط فعلی کشور تامین آن با اتکا به بودجه عمومی امکان‌پذیر نیست. استفاده از روش مشارکت عمومی–خصوصی (PPP) یکی از راهکارهای موثر در تامین مالی با مشارکت و همکاری بخش خصوصی است. پیاده‌سازی درست PPP در پروژه‌های معدنی مستلزم شناسایی عوامل موثر بر موفقیت ...
بیشتر
تکمیل زنجیره‌ی ارزش بخش معدن و صنایع معدنی نیازمند سرمایه‌گذاری زیادی است که در شرایط فعلی کشور تامین آن با اتکا به بودجه عمومی امکان‌پذیر نیست. استفاده از روش مشارکت عمومی–خصوصی (PPP) یکی از راهکارهای موثر در تامین مالی با مشارکت و همکاری بخش خصوصی است. پیاده‌سازی درست PPP در پروژه‌های معدنی مستلزم شناسایی عوامل موثر بر موفقیت از طریق بررسی و مطالعه تجربههای کشورهای جهان و همچنین استفاده از نظرات صاحبنظران و متخصصان است. در این پژوهش برای شناسایی و اولویت‌بندی عوامل موثر بر موفقیت PPP در پروژه‌های معدنی با مطالعات کتابخانهای و بررسی اسناد و مدارک، عوامل اصلی موفقیت شناسایی شده و برای اولویت‌بندی آن پرسشنامههایی تدوین و در اختیار خبرگان قرار گرفت و نتایج پرسشنامه با استفاده از آزمون فریدمن رتبهبندی شد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که تعریف پروژه مناسب، بیشترین اهمیت را در بین عوامل موثر بر موفقیت پروژه‌های مشارکت عمومی- خصوصی دارد و عوامل تنظیم سازوکار پرداخت، عقد قرارداد مناسب، محیط سیاسی و اجتماعی مناسب و تدوین و تصویب قوانین در رتبههای بعدی قرار دارند
احمد آریافر؛ سعید یوسفی؛ وحید خسروی؛ محمد خراشادی
چکیده
ورقه 1:100000 کردگان در پهنه ساختاری لوت شمالی و در استان خراسان جنوبی قرار دارد. در این محدوده، کانه‌زایی عمدتاً به صورت رگه‌ای است که توسط ساختارهای گسلی با روند شمال غربی- جنوب شرقی، کنترل می‌شود. به منظور بهبود نتایج عملیات اکتشاف از سه راهکار استفاده شد. برای از بین بردن عناصر مزاحم و رسیدن به فاکتورهای تمیز در روند پیاده‌سازی روش ...
بیشتر
ورقه 1:100000 کردگان در پهنه ساختاری لوت شمالی و در استان خراسان جنوبی قرار دارد. در این محدوده، کانه‌زایی عمدتاً به صورت رگه‌ای است که توسط ساختارهای گسلی با روند شمال غربی- جنوب شرقی، کنترل می‌شود. به منظور بهبود نتایج عملیات اکتشاف از سه راهکار استفاده شد. برای از بین بردن عناصر مزاحم و رسیدن به فاکتورهای تمیز در روند پیاده‌سازی روش آماری چند متغیره از روش آنالیز فاکتوری مرحله‌ای SFA استفاده شد. علاوه بر حذف عناصر بی اثر در محاسبات، عناصر غیر مرتبط با تیپ کانی‌سازی مس رگه‌ای نیز کنار گذاشته شد. در نهایت با استفاده روش نوین GMPI، آنومالی‌های بدست آمده، شدت بخشی و مرز دقیق آنها مشخص شد. در طی عملیات اکتشافی در منطقه کردگان، 836 نمونه رسوبات آبراهه‌ای و 30 نمونه تکراری برداشت شد. نمونه‌های رسوبات آبراهه‌ای با روش ICP توسط سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی شمال شرق کشور مورد تجزیه شیمیایی قرار گرفت. با انجام روش SFA در سه مرحله، عناصر Ag، Ni و Cd از محاسبات آنالیز فاکتوری کنار رفتند. در مرحله بعد عناصر Co، Cr، Fe، Mn، Sc، Ti،V ، Sr، Ba و W که همخوانی با تیپ مس رگه‌ای ندارد حذف شدند و مجدداً آنالیز فاکتوری انجام شد. نتایج به دست آمده عناصر را در سه فاکتور طبقه بندی کرد که با روش GMPI تلفیق و کلاسه بندی شدند. بر اساس نتایج، 8 منطقه امیدبخش اکتشافی به دست آمد که با تحقیقات گذشته منطقه و همچنین گسل‌ها و واحدهای آندزیت و توف آندزیتی با سن ائوسن به عنوان سنگ مناسب ذخایر رگه‌ای، همخوانی دارد. به نظر می‌رسد روش مورد استفاده قادر است با به کارگیری اثرهای ژئوشیمیایی چندعنصری و تلفیق این اثرها، آنومالی‌ها را منطبق با سایر شواهد اکتشافی شناسایی و استنتاج نمایند.
میرمهدی سیدرحیمی نیارق؛ مهدی زارع؛ رضا قوامی ریابی
چکیده
کانی‌سازی طلا در منطقه کردستان ایران، واقع در زون سنندج – سیرجان، به‌عنوان تیپ طلای پهنه‌های برشی طبقه‌بندی شده است. برای جداسازی بهینۀ نمونه‌های آنومال کانی‌سازی شدۀ طلا نیاز به بررسی دقیق و درست ویژگی‌های زیرجوامع ضروری به نظر می‌رسد. در این تحقیق برای بررسی دقیق‌تر این ویژگی‌ها و بهبود نتایج، روش آنالیز تمایز بر روی نتایج ...
بیشتر
کانی‌سازی طلا در منطقه کردستان ایران، واقع در زون سنندج – سیرجان، به‌عنوان تیپ طلای پهنه‌های برشی طبقه‌بندی شده است. برای جداسازی بهینۀ نمونه‌های آنومال کانی‌سازی شدۀ طلا نیاز به بررسی دقیق و درست ویژگی‌های زیرجوامع ضروری به نظر می‌رسد. در این تحقیق برای بررسی دقیق‌تر این ویژگی‌ها و بهبود نتایج، روش آنالیز تمایز بر روی نتایج مدلسازی نمودار احتمال پیاده‌سازی شده است. برای این منظور از نمونه‌های رسوبات آبراهه‌ای 21 متغیر ژئوشیمیایی (Zn, W, V, Ti, Sn, Sb, Pb, Ni, Mo, Mn, Hg, Cu, Cr, Co, Bi, Be, Ba, B, Au, As, Ag) استفاده شده است. در ابتدا با انجام مدلسازی نمودار احتمال چهار زیرجامعه در بین داده‌های عنصر طلا شناسایی شد و با تحلیل مدل حدود تقریبی زمینه و آنومالی تخمین زده شد. در این مرحله، از بین داده‌های خام، مقادیر غلظت‌های ppb 5، 15 و 30 به‌عنوان مرز جوامع انتخاب شدند و در نهایت مقادیر ppb 15 و 30 به عنوان حدآستانۀ آنومالی‌ها به ترتیب با مقدار مساحت 38 و 26 کیلومترمربع معرفی شد. سپس به هر یک از این زیرجوامع کد اختصاص داده و با استفاده از تکنیک آنالیز تمایز نسبت به کلاسه‌بندی داده‌ها با سه تابع خطی متشکل از 6 متغیر (Ag, Au, Co, Mn, Mo, V) که بیشترین اثر را در کلاسه‌بندی نمونه‌ها داشته‌اند، اقدام شد. متغیرهای گروه عنصر طلا به عنوان موثرترین عناصر در شناسایی نمونه‌های آنومال طلا معرفی شدند. به منظور اعتبار سنجی توابع آنالیز تمایز، در کلاسه‌بندی جوامع، از روشهای اصلی و ارزیابی متقابل استفاده شد. با این اعتبارسنجی، داده‌ها با صحت معادل 87% و 83% طبقه‌بندی شدند. نتایج توابع تفکیک روی مدل نمودار احتمال قادر است تا در بهینه‌سازی عملیات اکتشافی و رده‌بندی داده-های جدید اکتشافی منطقه به زمینه یا آنومال با استفاده از شش پارامتر ژئوشیمیایی مذکور، راهنمای مؤثری در انجام مراحل بعدی عملیات اکتشافی باشد.
رضا سعیدی؛ محمدحسین صادقی
چکیده
روش حفاری ضربه‌ای درون‌چاهی برای حفاری در شرایط متوسط تا سخت زمین شناسی روش قابل اعتمادی است. با توجه به نیاز کشور به انواع سرمته در صنایع مختلف، با گسترش دانش و تولید آنها می‌توان واردات گسترده‌ی این محصولات را محدود کرد. در این پژوهش برخورد سرمته-سنگ با درنظر گرفتن برهم‌کنش دکمه تنگستن کارباید(botton)-بدنه و تنش‌های پسماند حاصل از ...
بیشتر
روش حفاری ضربه‌ای درون‌چاهی برای حفاری در شرایط متوسط تا سخت زمین شناسی روش قابل اعتمادی است. با توجه به نیاز کشور به انواع سرمته در صنایع مختلف، با گسترش دانش و تولید آنها می‌توان واردات گسترده‌ی این محصولات را محدود کرد. در این پژوهش برخورد سرمته-سنگ با درنظر گرفتن برهم‌کنش دکمه تنگستن کارباید(botton)-بدنه و تنش‌های پسماند حاصل از انطباق تداخلی آنها جهت تعیین تلرانس مناسب برای اتصال دکمه (insert) در بدنه سرمته مطالعه شد. این تلرانس که مهمترین عامل تاثیرگذار در جدا شدن دکمه‌ها و درنتیجه عمر سرمته است در حالت تک‌دکمه (single-insert) با زوایه‌های برخورد مختلف و همچنین برای نمونه کامل سرمته 3.5 اینچ با تعداد 13 دکمه بصورت ضربه‌ای-چرخشی شبیه‌سازی گردید. بدین منظور ابتدا خواص مکانیکی نمونه‌های استاندارد از جنس فولاد DIN1.6580 که برای ساخت بدنه سرمته استفاده می‌شود از طریق آزمایش‌های تجربی بدست آمد. سپس به منظور صحت‌سنجی و نیز بدست آوردن اندازه شبکه (Mesh size) مناسب، نتایج شبیه‌سازی اتصال تداخلی با روش تحلیلی مقایسه گردید. نتایج نشان داد که میزان تداخل و سرعت و زاویه برخورد تاثیر زیادی در تنش‌ها و نیروهای فرآیند دارند. در تداخل 1.2%تنش در بدنه سرمته تقریباً به استحکام نهایی آن می-رسد. در حالت 0.9% و0.6% مقداری کرنش پلاستیک نیز در بدنه ایجاد خواهد شد. حفاری در شرایط کاری واقعی با سرمته‌ی ساخته شده براساس نتایج بدست آمده کاملاً موفقیت‌آمیز بود. نتایج این مطالعه در انتخاب میزان تداخل دکمه-سرمته در فرآیند ساخت آن کمک شایانی می‌نماید.
سید امید رستگار؛ رضا بیگزاده
چکیده
در این مطالعه مدلسازی بیولیچینگ فلزات باارزش وانادیوم، نیکل و مس موجود در خاکسترهای سوخت نفت‌کوره با استفاده شبکه‌های عصبی مصنوعی بررسی می‌شود. در مدل‌های به‌دست‌آمده، درصد استخراج فلزات به‌عنوان تابعی از فاکتورهای pH (در بازه 1- 5/2)، غلظت اولیه یون Fe2+ (در بازه 0- 9 گرم بر لیتر)، درصد تلقیح باکتری (در بازه 1- 10 %) و زمان (در بازه 0- 15 روز) ...
بیشتر
در این مطالعه مدلسازی بیولیچینگ فلزات باارزش وانادیوم، نیکل و مس موجود در خاکسترهای سوخت نفت‌کوره با استفاده شبکه‌های عصبی مصنوعی بررسی می‌شود. در مدل‌های به‌دست‌آمده، درصد استخراج فلزات به‌عنوان تابعی از فاکتورهای pH (در بازه 1- 5/2)، غلظت اولیه یون Fe2+ (در بازه 0- 9 گرم بر لیتر)، درصد تلقیح باکتری (در بازه 1- 10 %) و زمان (در بازه 0- 15 روز) فرایند مورد بررسی قرارگرفته است. سه مدل شبکه عصبی برای تخمین درصد استخراج هریک از فلزات ارائه شد. از روش پس انتشار خطا و الگوریتم لونبرگ-مارکورت برای آموزش شبکه استفاده شد. یکچهارم داده‌ها در فرایند آموزش شبکه عصبی استفاده نشد و برای ارزیابی مدل مورد استفاده قرار گرفت. متوسط خطای نسبی (MRE) برای وانادیوم، نیکل و مس به ترتیب برابر با % 35/5، % 07/3 و % 82/2 به دست آمد. همچنین مقدار بزرگتر از 99/0 از کسر مطلق واریانس (R2) بیانگر تائید اعتبار مدل‌های به دست آمده از شبکه عصبی می‌باشد.
علی اکبر عبدالله زاده؛ پرستو احمدیان شهرضائی
چکیده
این تحقیق جهت دستیابی به ساز و کار و شرایط بهینه برای جدایش ذرات ریز (μ 38-) کانی کوارتز (شناور) از کانی هماتیت (بازداشت)، به روش فلوتاسیون حامل (مستقیم) انجام شده است. در این مطالعه دروهله نخست، انتخاب نوع و محدوده دانه‌بندی مناسب ذرات حامل به منظور جذب ذرات خالص کوارتز روی سطوح این ذرات انجام شد. سپس، با استفاده از آزمایش های متعدد، ...
بیشتر
این تحقیق جهت دستیابی به ساز و کار و شرایط بهینه برای جدایش ذرات ریز (μ 38-) کانی کوارتز (شناور) از کانی هماتیت (بازداشت)، به روش فلوتاسیون حامل (مستقیم) انجام شده است. در این مطالعه دروهله نخست، انتخاب نوع و محدوده دانه‌بندی مناسب ذرات حامل به منظور جذب ذرات خالص کوارتز روی سطوح این ذرات انجام شد. سپس، با استفاده از آزمایش های متعدد، تاثیر عوامل مختلف از جمله: نوع و غلظت کلکتور و pH در شناورسازی ذرات محیط بر ذرات حامل مورد بررسی قرار گرفت. جهت انتخاب ذره حامل، تاثیر ذرات پیریت و کلسیت بر جمع-آوری انتخابی ذرات کوارتز مورد آزمایش قرار گرفت. طبق نتایج حاصل از آزمایش‌ها، ذرات کلسیت در محدوده دانه بندی (106-75+) میکرون به عنوان حامل مناسب جهت جذب و جمع‌آوری ذرات ریز کوارتز و سپس شناورسازی آنها انتخاب شد. همچنین مشخص شد که آماده سازی ذرات کلسیت با کلکتور، قبل از اضافه نمودن آنها، تاثیر مثبتی در جذب ذرات ریز کوارتز دارد. آزمایش‌ها نشان داد بهترین شرایط برای شناور شدن ذرات کلسیت، در 5/11=pH و با حضور کلکتور دودسیل آمین با غلظت 5/1 کیلوگرم بر تن حاصل می‌شود. پس از بررسی اثر متغیرهای فرآیند بر پاسخ‌های بدست آمده، بهینه سازی عوامل عملیاتی با هدف به حداکثر رساندن عیار و بازیابی کوارتز در بخش شناور شده (کنسانتره) فلوتاسون، انجام شد. در شرایط بهینه سایز حامل (106- 75+) میکرون و مقدار آن معادل 34 درصد کوارتز ورودی بدست آمد. نتایج آزمایش در این حالت بازیابی کوارتز در کنسانتره حدود 71% و عیار آن حدود 81% از یک خوراک سنتزی به نسبت 40 درصد هماتیت و 60 درصد کوارتز بدست آمد.
سعیده سنماری؛ بیژن ملکی؛ ابوذر بازوندی؛ پرویز آرمانی
چکیده
در این تحقیق ، کاربرد مدل آرنیوس به عنوان مدلی سینتیکی مناسب، برای ارزیابی در صد نفت زایش شده در سنگ منشا نشان داده شده است. بدین منظور سنگ‌های منشا احتمالی سازندهای گدوان، کژدمی و پابده در میدان نفتی آغاجاری برای بررسی نحوه کاربرد روش آرنیوس مورد مطالعه قرار گرفتند. در این تحقیق وضعیت بلوغ سنگ منشاء و همچنین تعیین درصد زایش نفت در ...
بیشتر
در این تحقیق ، کاربرد مدل آرنیوس به عنوان مدلی سینتیکی مناسب، برای ارزیابی در صد نفت زایش شده در سنگ منشا نشان داده شده است. بدین منظور سنگ‌های منشا احتمالی سازندهای گدوان، کژدمی و پابده در میدان نفتی آغاجاری برای بررسی نحوه کاربرد روش آرنیوس مورد مطالعه قرار گرفتند. در این تحقیق وضعیت بلوغ سنگ منشاء و همچنین تعیین درصد زایش نفت در میدان نفتی آغاجاری تعیین شد. بررسی ژئوشیمیایی سازندها نشان داد که از میان سازندهای موجود در میدان نفتی آغاجاری، سازندهای پابده و کژدمی به عنوان اصلی‌ترین سنگ‌های منشأ این میدان نفتی مطرح است. نتایج مطالعات نشان می‌دهد که پتانسیل تولید هیدروکربن سازندهای پابده، کژدمی و گدوان به ترتیب خیلی خوب، خوب- خیلی خوب و فقیر است و کروژن غالب در آنها به ترتیب از نوع II و II-III و III می‌باشد. بر اساس نتایج بدست آمده از بازسازی تاریخچه تدفین و مدلسازی حرارتی، سازند کژدمی با توجه به مقدار کربن، پتانسیل زایش و بلوغ حرارتی، به‌عنوان سنگ منشاء مناسب در میدان آغاجاری معرفی می‌شود. براساس مدل آرنیوس نرخ تبدیل در میدان نفتی آغاجاری برای سنگ منشاء کژدمی از پتانسیل هیدروکربن زایی خوب تا عالی برخوردار است (%X=100). سازند پابده نیز دارای پتانسیل هیدروکربن زایی خوب تا عالی بوده، و وارد پنجره نفتی شده است ( %X=99/59). در حالیکه سازند گدوان بعلت رژیم حرارتی نامناسب وارد پنجره نفت زایی نشده و دارای TTI پایینی است.
محمود عبدالهی؛ محمدرضا خالصی؛ ابوالفضل دانش؛ وحید طهماسبی
چکیده
در این تحقیق امکان بهبود عملکرد مدار فلوتاسیون کارخانه فاز یک مجتمع مس سونگون مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور ابتدا پایش عملکرد مدار انجام شد. در این مرحله مشخص شد قسمت عمده افت مس در مرحله فلوتاسیون اولیه در ابعاد بزرگتر از 106 و کوچکتر از 38 میکرون رخ می‌دهد. عیار سنجی کنسانتره نهایی در روز‌های مختلف نشان داد افت عیار مس در نتیجه افزایش ...
بیشتر
در این تحقیق امکان بهبود عملکرد مدار فلوتاسیون کارخانه فاز یک مجتمع مس سونگون مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور ابتدا پایش عملکرد مدار انجام شد. در این مرحله مشخص شد قسمت عمده افت مس در مرحله فلوتاسیون اولیه در ابعاد بزرگتر از 106 و کوچکتر از 38 میکرون رخ می‌دهد. عیار سنجی کنسانتره نهایی در روز‌های مختلف نشان داد افت عیار مس در نتیجه افزایش عیار آهن است. انجام مطالعات کانی شناسی حضور حداکثری کانی باطله پیریت در کنسانتره نهایی را اثبات کرد که افزایش عیار آهن را توجیه می‌کرد. بررسی های میدانی مدار فلوتاسیون نشان داد اشکالات فنی زیادی در مدار وجود دارد که فرایند فلوتاسیون را تحت تاثیر قرار می‌دهد. وجود لوله‌های قطور در سطح سلول شستشو مجدد، عدم استفاده از الگوی متعارف توزیع آب شستشو و پاشش آب شستشو بصورت جت از جمله این اشکالات است. اندازه گیری pH در نقاط مختلف مدار نشان از افت pH به زیر 11 و آبران شدن پیریت داشت. اندازه گیری متغیرهای عملیاتی در مدار نشان داد نرخ آب شستشو و نرخ هوا دهی مورد استفاده در مدار به ترتیب بیشتر و کمتر از مقادیر پیشنهادی توسط محققان و طراحان بود. با توجه به ایرادات مشخص شده در مرحله بررسی عملکرد، آزمون‌های آزمایشگاهی در دو مرحله با استفاده از سلول فلوتاسیون مکانیکی و سلول فلوتاسیون ستونی طراحی و انجام شد. تنظیم نرخ هوا دهی و نرخ آب شستشودر مقیاس آزمایشگاهی در بازه‌های پیشنهادی توسط محققان، در حالت غیر بهینه بهبود 3 درصدی عیار و 10 درصدی بازیابی را به دنبال داشت.
حسین مهدیان فر؛ میرمهدی سیدرحیمی نیارق
چکیده
در مطالعات اکتشافات ژئوشیمیایی، روشهای جداسازی آنومالی مختلفی مثل روشهای فرکتالی و آمارۀ فضایی U از گروه تکنیک‌های ساختاری، جهت تفسیر داده‌ها و جدایش مناطق آنومال ارائه شده است. در این مطالعه، اقدام به مطالعۀ ویژگی‌های طیفی مقادیر U مربوط به کانی‌سازی نوع مس پورفیری در منطقۀ ظفرقند شده است. با استفاده از مقادیر طیف توان می‌توان ...
بیشتر
در مطالعات اکتشافات ژئوشیمیایی، روشهای جداسازی آنومالی مختلفی مثل روشهای فرکتالی و آمارۀ فضایی U از گروه تکنیک‌های ساختاری، جهت تفسیر داده‌ها و جدایش مناطق آنومال ارائه شده است. در این مطالعه، اقدام به مطالعۀ ویژگی‌های طیفی مقادیر U مربوط به کانی‌سازی نوع مس پورفیری در منطقۀ ظفرقند شده است. با استفاده از مقادیر طیف توان می‌توان پارامترها و متغیرها را به صورت سیگنال‌های مکانی در نظر گرفت و تحلیل ها را بر روی دامنۀ سیگنال‌های مختلف انجام داد. برای تعیین تغییرپذیری آمارۀU و تحلیل فرکانس‌های مختلف آن، روش جدیدی تحت عنوان روش فرکتالی طیف توان – مساحت آمارهU معرفی و بکارگرفته شد. در این روش داده‌های طیف توان آمارۀU به 5 گروه مختلف تقسیم شد که هر کدام از این کلاس‌ها مربوط به طیف‌های فرکانسی مختلفی هستند. جهت تعیین نوع زمینه یا آنومالی بودن این کلاس‌ها از روش چند متغیرۀ تحلیل مولفه‌های اصلی استفاده شد. روش تحلیل مؤلفه‌های اصلی بر روی ماتریس طیف توان مربوط به مقادیر U تمام عناصر و برای هرکلاس به صورت جداگانه انجام گرفت. نتایج نشان داد فاکتور کانی‌سازی مس در کلاس‌های فرکانسی 1، 2 و 3 وجود دارد که مقادیر طیف توان کم را نیز نشان می‌دهند. این کلاس‌ها به عنوان کلاس‌های مربوط به آنومالی در نظر گرفته شد. کلاس های 4 و 5 بر اساس روش تحلیل مؤلفه‌های اصلی، اثر کانی‌سازی را به خوبی نشان نمی‌دهند. کلاس‌های فرکانسی مربوط به زمینه از کلاس‌های آنومالی فیلتر شده و از داده ها حذف شدند. در نهایت طیف توان‌های باقی مانده با استفاده از تبدبل فوریه معکوس به حوزه مکان منتقل شده و نقشۀ آنومالی بدست آمد. در این نقشه، مقادیر از جنس پارامتر U بوده و محل آنومالی‌ها به خوبی بر روی آن مشخص شدند. نتایج حفاری صورت گرفته بر روی این آنومالی‌ها به خوبی وجود کانی‌سازی در عمق را نشان می-دهد.
محمدرضا زارعی فرد
چکیده
در ترسیم منحنی های روش همگرایی-همجواری برای تونلها همگرایی دیواره جانبی، سقف و کف ممکن است متفاوت باشد. دلیل آن وزن توده سنگ ناحیه پلاستیک یا گسیخته شده پیرامون تونل است. در این مقاله یک روش نیمه تحلیلی برای استخراج منحنی های پاسخ زمین و مشخصه پوشش برای یک تونل دایره‌ای حفاری شده در توده سنگ الاستوپلاستیک با رفتار کرنش نرم شونده ارائه ...
بیشتر
در ترسیم منحنی های روش همگرایی-همجواری برای تونلها همگرایی دیواره جانبی، سقف و کف ممکن است متفاوت باشد. دلیل آن وزن توده سنگ ناحیه پلاستیک یا گسیخته شده پیرامون تونل است. در این مقاله یک روش نیمه تحلیلی برای استخراج منحنی های پاسخ زمین و مشخصه پوشش برای یک تونل دایره‌ای حفاری شده در توده سنگ الاستوپلاستیک با رفتار کرنش نرم شونده ارائه می‌شود. در روش ارائه شده از معیار تسلیم و تابع پتانسیل پلاستیک مورکولمب برای توده سنگ استفاده می‌شود. شرایط متقارن محوری فرض می‌شود تا تأثیر وزن ناحیه پلاستیک بررسی شود. وزن توده سنگ پلاستیک به شکل یک نیروی گسترده شعاعی در نظر گرفته می‌شود. این نیرو در امتداد های مختلف مقدار متفاوتی دارد. دو دیدگاه متفاوت پوشش انعطاف‌پذیر و پوشش انعطاف‌ناپذیر برای مدلسازی پوشش بتنی و اعمال سختی آن ارائه می‌شود. در دیدگاه پوشش انعطاف‌پذیر تأثیر پوشش به صورت یک فشار یکنواخت داخلی در نظر گرفته می‌شود که به سطح داخلی توده سنگ وارد می-شود و در دیدگاه پوشش انعطاف‌ناپذیر پوشش به شکل یک استوانه جدار ضخیم الاستیک در نظر گرفته می‌شود. با ترکیب این دو دیدگاه می-توان اثر سختی پوشش را اعمال نمود. معادلات حاکم را نمی‌توان به صورت تحلیلی حل نمود، بنابراین از روش تفاضل محدود برای حل آنها استفاده می‌شود. از چندین مثال مشروح برای نشان دادن کارایی روش ارائه شده و بررسی بار گرانشی استفاده می‌شود. نتایج بدست آمده با روش ارائه شده نشان می‌دهد که بار گرانشی بر پایداری تونل بسیار مؤثر است به خصوص در شرایطی که ناحیه پلاستیک بزرگی پیرامون تونل شکل بگیرد.
)
