بررسی و مقایسه روش‌های پیش‌بینی پدیده فشارندگی با مطالعه موردی تونل امامزاده‌هاشم

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

اولین تعریف علمی برای پدیده فشارندگی در سنگ توسط ترزاقی ارائه شد. طبق تعریف او سنگ‌های فشارنده  بر اثر اعمال تنش به آهستگی به درون تونل پیشروی‌ می‌کنند، بدون آنکه حجم آنها به طور محسوس افزایش یابد. همچنین بارلا و انجمن بین‌المللی مکانیک سنگ فشارندگی را براثر افزایش تنش برشی تعریف نموده که باعث حرکت پیرامون تونل به سمت داخل آن بشود. در این تحقیق بررسی بوجود آمدن پدیده فشارندگی در تونل‌ها مورد مطالعه قرار گرفته است. در منابع، روش‌های مختلفی از جمله تجربی، نیمه تجربی و تئوری- تحلیلی ارایه شده است. روش‌های سینگ، گوئل، جتوا و هوک- مارینوس از جمله این روش‌ها می‌باشند. به عنوان مطالعه موردی از تونل جدیدالاحداث امامزاده‌هاشم استفاده و وضعیت فشارندگی در این تونل مورد تحقیق قرار گرفته شده است . این تونل به عرض 12 متر و به ارتفاع 9 متر در مسیر جاده هراز قرار گرفته است. در این تونل به دلیل وجود شرایط آبهای زیرزمینی، ناپیوستگی‌ها و گسل‌ها ریزش در مسیر تونل در ماسه سنگ‌ها و شیل‌های سازندهای مختلف در مسیر تونل رخ داده است. در این تحقیق به بررسی ویژگی‌های زمین‌شناسی و خواص ژئومکانیکی توده سنگ‌های مسیر این تونل، استعداد وقوع پدیده فشارندگی، میزان شدت و ارزیابی این پدیده پرداخته شد. نتایج حاکی از این می‌باشد که میزان فشارندگی در شیل سازند شمشک زیاد می‌باشد و در این سازند ریزش رخ خواهد داد. مارن با میان لایه سنگ آهکی و سنگ آهک ضخیم سازند مبارک بعد از شیل دارای بیشترین فشارندگی در سازندهای مسیر تونل می‌باشند. مقایسه روش‌های مختلف در تعیین پدیده فشارندگی نشان داد که روش جتوا واقع بینانه‌ترین جواب را برای پدیده فشارندگی در تونل مورد مطالعه ارائه نموده است.
 
 
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Review and Comparison of Different Forecasting Squeezing Phenomenon Methods- Case Study: Imamzadeh Hasham Tunnel

نویسندگان [English]

  • M Ahmadi
  • K Goshtasbi
  • R Rashidi
Tarbiat Modares University
چکیده [English]

Trezaghi defined the first scientific definition for squeezing phenomenon in rocks. According to this definition, squeezing rocks are slowly deformed inside it tunnel by applied stressed without a perceptible change in their volumes. Also, Barla and International Society of Rock Mechanics (ISRM) define squeezing as a result of increasing share stress which cause convergence of tunnel. In this research the squeezing phenomenon of rocks in tunnel are reviewed. In the literatures, different methods including empirical, smi-emperical and theoretical-analytical methods are presented. For example, Singh, Goel, Jethwa and Hoek- Marinos are some of these methods. Imemzadeh Hasham tunnel which is under construction was chosen as a case study and squeezing phenomenon for this tunnel was studied. This tunnel is located in Tehran-Amol connecting road (Haraz road) with 12m width and 9m height. In this project, due to underground water condition, presence of discontinuities and faults in sandstone and shale of different formations, several collapses have been occurred. In this research work, geological conditions, geotechnical properties of rock mass and potential of squeezing and its intensity were studied. Results show that shale of Shemshak formation is in squeezing condition and failure is occurred frequently. Apart from the shale marl with interlayer of limestone and thick limestone of Mobarak formation have also potential of squeezing. As a comparison, it can be said that jethwa method is the best method in studying squeezing phenomenon in rock tunnel excavation.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Squeezing phenomenon
  • Rock shale
  • Imemzadeh Hasham new tunnel and Methods for forecasting squeezing