TY - JOUR ID - 21848 TI - استفاده از الگوریتم بلوک بندی و خوشه سازی به منظور تعیین مرز لایه های زمین شناسی در مخازن کربناته JO - نشریه مهندسی معدن JA - IJME LA - fa SN - 1735-7616 AU - باقری, حسن AU - خوشبخت, فرهاد AD - زمین شناس نفت/ شرکت ملی حفاری NIDC AD - عضو هیئت علمی پژوهشگاه صنعت نفت تهران Y1 - 2016 PY - 2016 VL - 11 IS - 31 SP - 11 EP - 27 KW - الگوریتم بلوکینگ KW - خوشه‌سازی KW - مرز لایه KW - پارامترهای پتروفیزیکی DO - N2 -  تغییرات دقیق لایه‌بندی و تشخیص مرزبندی بین آن‌ها با استفاده از قرائت نمودارهای پتروفیزیکی، مشکلی اساسی در پردازش داده‌های پتروفیزیکی است. در مطالعه حاضر، مرزهای لایه‌بندی زمین‌شناسی یک مخزن کربناته به دو روش تعیین شدند و پارامترهای پتروفیزیکی و مقدار حجمی کانی‌ها و سیالات با توجه به مرزهای مشخص شده، به‌صورت لایه به لایه در توالی مورد بررسی محاسبه شدند. ابتدا در روش اول، با استفاده از الگوریتم بلوکینگ، اثرات نویزی (محیط چاه) و اثر لایه‌های جانبی از قرائت لاگ‌های پتروفیزیکی برداشته شد و تغییرات ناگهانی در روی این لاگ‌ها با استفاده از فیلتر لاپلاسین به‌عنوان مرز لایه‌ها معرفی شد. در روش دوم، با استفاده از خوشه‌سازی لاگ‌ها (روش MRGC)، رخساره‌های الکتریکی در توالی مخزن مورد مطالعه تعیین شدند و مرز این رخساره‌ها به‌عنوان مرز لایه‌بندی زمین‌شناسی تعریف شدند. لاگ‌های ورودی در هر دو روش مشترک و شامل GR، RHOB، NPHI، DTو PEF بودند. در مرحله بعد، پارامترهای پتروفیزیکی و مقدار حجمی کانی‌ها و سیالات در هر دو روش با اعمال مرزهای تعیین شده به‌صورت لایه به لایه محاسبه شد سپس با روش متداول ارزیابی پتروفیزیکی مقایسه شد. محاسبه پارامترهای پتروفیزیکی با استفاده از روش نوین احتمالی انجام شد. محاسبات انجام شده نشان داد که برخلاف روش‌های متداول ارزیابی پتروفیزیکی که پارامترهای مخزنی را به‌صورت میانگین و پیوسته در طول یک مخزن محاسبه می‌کند، با مشخص کردن مرز لایه‌های موجود در توالی یک مخزن، پارامترهای پتروفیزیکی به‌صورت لایه به لایه و با دقت بالاتری محاسبه خواهد شد. درنتیجه با این روش می‌توان بهترین و ضعیف‌ترین لایه‌های موجود در یک مخزن را با اطمینان کامل شناسایی و بررسی کرد و همچنین در بهره‌برداری از لایه‌های مختلف در یک مخزن، با دید بهتری عمل کرد. مطالعه حاضر در مخازن با لایه‌بندی متناوب و نازک لایه اهمیت بیشتری دارد.  UR - https://ijme.iranjournals.ir/article_21848.html L1 - https://ijme.iranjournals.ir/article_21848_515e54dcbb7a93fc85da30f71a90a90c.pdf ER -