اهمیت کانی‌های رسی در مخازن هیدروکربوری

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای مهندسی معدن گرایش اکتشاف معدن، دانشکده مهندسی معدن، پردیس دانشکده های فنی، دانشگاه تهران

2 عضو هیئت علمی دانشکده مهندسی معدن دانشگاه تهران

3 دانشگاه تهران

4 استاد مدعو در دانشکده مهندسی معدن، پردیس دانشکده های فنی، دانشگاه تهران

چکیده

باتوجه به نقش کلیدی کانی‌های رسی در ارتباط با ارزیابی کیفیت مخازن هیدروکربوری، در این مقاله با بیان خصوصیات ویژه و منحصر به فرد کانی‌های رسی، مروری بر اهمیت و نقش کانی‌های رسی در مخازن هیدروکربوری شده است. نحوه تأثیر آن‌ها بر نگارهای پتروفیزیکی و شیل‌ها به­عنوان مخازن نامتعارف به تفصیل بررسی شده است. دلایل اهمیت شناسایی نوع، میزان و الگوی توزیع کانی‌های رسی با ذکر نوع و نحوه تأثیر هریک از پارامترهای مذکور بر پارامترهای مخزنی از قبیل تخلخل و تراوایی نیز بیان شده است. در ادامه، با توجه به کاربرد اشتباه اما مصطلح حجم شیل به جای حجم رس که سبب تخمین بیش از حد کانی‌های رسی و در نتیجه تخمین کمتر از اندازه واقعی درجه اشباع آب و نهایتاً تفسیر نادرست از تولیدی بودن مخزن می‌شود، استفاده از عبارت حجم رس(Vcl) به جای حجم شیل (Vsh)، پیشنهاد شده است. در این مقاله مرور کاملی بر روش‌ها و روابط مورد استفاده برای شناسایی نوع، حجم و الگوی توزیع کانی‌های رسی با توجه به اطلاعات پتروفیزیکی شده است. نهایتاً به بررسی تأثیر وجود کانی‌های رسی بر پارامترهای مخزنی مانند تخلخل و تراوایی با بررسی موردی سازند شوریجه پرداخته شد. نتایج نشان می‌دهد %16/24 حجمی افزایش میزان رس، سببp.u 5/7 واحد کاهش تخلخل مؤثر در سازند شوریجه می‌شود. در ارتباط با تراوایی، افزایش %16/23 حجم رس، سبب 64/0 واحد کاهش در تراوایی افقی و افزایش %45/18 حجم رس، سبب 56/0 واحد کاهش در تراوایی عمودی سازند شوریجه می‌شود.     

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A Review on the Important Role of Clay Minerals in the Hydrocarbon Reservoirs

نویسندگان [English]

  • Golnaz Jozanikohan 1
  • Hosein Memarian 3
  • Freidon Sahabi 4
1 Ph.D in Mineral Exploration Engineering, School of Mining Engineering, University College of engineering, University of Tehran
2 Professor at the School of Mining Engineering, Faculty of Engineering, University of Tehran
3 Professor at the School of Mining Engineering, Faculty of Engineering, University of Tehran
4 Adjunct Professor at the School of Mining Engineering, Faculty of Engineering, University of Tehran

کلیدواژه‌ها [English]

  • Clay Minerals
  • Volume of Clay
  • Clay Typing
  • Distribution Pattern of Clay Minerals
  • Petroleum Exploration
نشریه مهندسی معدن
دوره 12، شماره 36
آبان 1396
صفحه 35-58

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 30 بهمن 1395
  • تاریخ بازنگری: 27 تیر 1396
  • تاریخ پذیرش: 21 شهریور 1396

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار