%0 Journal Article %T پردازش داده های فراطیفی هایپریون در منطقه آق داغ اردبیل و شناسایی کانی ها به روش تطبیق همزمان نوری (ORASIS) %J نشریه مهندسی معدن %I انجمن مهندسی معدن ایران %Z 1735-7616 %A ذکری, حمید %A محمدی اسکوئی, مجید %A نوری, توحید %D 2016 %\ 02/01/2016 %V 10 %N 29 %P 1-17 %! پردازش داده های فراطیفی هایپریون در منطقه آق داغ اردبیل و شناسایی کانی ها به روش تطبیق همزمان نوری (ORASIS) %K تجزیه طیفی %K دورسنجی فراطیفی %K اعضای انتهایی %K ORASIS %K اندیس خلوص پیکسلی %R %X تشخیص و شناسایی اعضای انتهایی یکی از موارد مهم در بالا بردن صحت روش‌های تجزیه طیفی در دورسنجی است. در سال‌های اخیر، روش‌هایی که متکی بر وجود تعدادی پیکسل خالص در تصویر هستند توسعه‌ی بیشتری داشته‌اند؛ حال آن که این روش‌ها در مطالعات کانی‌شناسی که احتمال وجود پیکسل‌های خالص در داخل تصویر پائین است، مشکلاتی را ایجاد می‌کنند.  هدف از این مطالعه، بررسی روش ORASIS برای تشخیص اعضای انتهایی موجود در داده‌های هایپریون منطقه آق داغ اردبیل و مقایسه‌ی نتایج  با روش اندیس خلوص پیکسلی (PPI) است. مزیت این روش با توجه به مشکل عدم حضور پیکسل خالص در دورسنجی اکتشافی، این است که شامل الگوریتم‌هایی است که به‌صورت هوشمندآن‌های عمل قیاس را با فضای خارج از مجموعه داده‌ها انجام می‌دهد و منجر به تولید اعضای انتهایی می‌شود که لزوماً داخل تصویر نیستند. با اعمال ORASIS روی داده‌های هایپریون منطقه، 23 عضو انتهایی تولید شدند. شناسایی اعضای انتهایی و اختصاص ترکیب‌های کانی‌شناسی مختلف از طریق آنالیز طیفی و مقایسه نمودار‌های طیفی آن‌ها با کتابخانه‌ی طیفی USGS با استفاده از تکنیک‌های SAM و SFF انجام شد. در نهایت 10 ترکیب کانی شناسی غالب هورنبلند، آرسنوپیریت، کائولینیت، ورمیکولیت، ژیپس، لپیدولیت، لیمونیت، آلونیت، چرت و مالاکیت در منطقه شناسایی شدند. در مقابل، روش PPI 5 ترکیب کانی‌شناسی غالب کائولینیت / اسمکتیت، کلینوپتیلولیت، سلسیان، موسکوویت و مونتموریونیت شناسایی کرد. نقشه‌های فراوانی و طبقه‌بندی حاصل از روش جداسازی طیفی خطی مربوط به دو روش ORASIS و PPI با گزارش‌های زمین‌شناسی منطقه‌ی مورد مطالعه و مشاهدات صحرایی تحت مقایسه و بررسی شدند که نتایج نشان از برتری و صحت عملکرد روش ORASIS در زمینه تشخیص اعضای انتهایی از دیدگاه کانی‌شناسی دارد. %U https://ijme.iranjournals.ir/article_16107_c44de0fa33b7ca0f4d608719ed8897b3.pdf