نفت
گلناز جوزانی کهن؛ غلامحسین نوروزی؛ حسین معماریان؛ فریدون سحابی
دوره 12، شماره 36 ، پاییز 1396، ، صفحه 35-58
چکیده
باتوجه به نقش کلیدی کانی‌های رسی در ارتباط با ارزیابی کیفیت مخازن هیدروکربوری، در این مقاله با بیان خصوصیات ویژه و منحصر به فرد کانی‌های رسی، مروری بر اهمیت و نقش کانی‌های رسی در مخازن هیدروکربوری شده است. نحوه تأثیر آن‌ها بر نگارهای پتروفیزیکی و شیل‌ها بهعنوان مخازن نامتعارف به تفصیل بررسی شده است. دلایل اهمیت شناسایی نوع، ...
بیشتر
باتوجه به نقش کلیدی کانی‌های رسی در ارتباط با ارزیابی کیفیت مخازن هیدروکربوری، در این مقاله با بیان خصوصیات ویژه و منحصر به فرد کانی‌های رسی، مروری بر اهمیت و نقش کانی‌های رسی در مخازن هیدروکربوری شده است. نحوه تأثیر آن‌ها بر نگارهای پتروفیزیکی و شیل‌ها بهعنوان مخازن نامتعارف به تفصیل بررسی شده است. دلایل اهمیت شناسایی نوع، میزان و الگوی توزیع کانی‌های رسی با ذکر نوع و نحوه تأثیر هریک از پارامترهای مذکور بر پارامترهای مخزنی از قبیل تخلخل و تراوایی نیز بیان شده است. در ادامه، با توجه به کاربرد اشتباه اما مصطلح حجم شیل به جای حجم رس که سبب تخمین بیش از حد کانی‌های رسی و در نتیجه تخمین کمتر از اندازه واقعی درجه اشباع آب و نهایتاً تفسیر نادرست از تولیدی بودن مخزن می‌شود، استفاده از عبارت حجم رس(Vcl) به جای حجم شیل (Vsh)، پیشنهاد شده است. در این مقاله مرور کاملی بر روش‌ها و روابط مورد استفاده برای شناسایی نوع، حجم و الگوی توزیع کانی‌های رسی با توجه به اطلاعات پتروفیزیکی شده است. نهایتاً به بررسی تأثیر وجود کانی‌های رسی بر پارامترهای مخزنی مانند تخلخل و تراوایی با بررسی موردی سازند شوریجه پرداخته شد. نتایج نشان میدهد %16/24 حجمی افزایش میزان رس، سببp.u 5/7 واحد کاهش تخلخل مؤثر در سازند شوریجه می‌شود. در ارتباط با تراوایی، افزایش %16/23 حجم رس، سبب 64/0 واحد کاهش در تراوایی افقی و افزایش %45/18 حجم رس، سبب 56/0 واحد کاهش در تراوایی عمودی سازند شوریجه می‌شود.
نفت
گلناز جوزانی کهن؛ غلامحسین نوروزی؛ فریدون سحابی؛ حامد اوجانی
دوره 11، شماره 30 ، بهار 1395، ، صفحه 1-11
چکیده
سازند ماسه‌سنگی شوریجه به سن کرتاسه آغازی با مقادیر متغیر میان‌لایه‌های رسی، سنگ مخزن میادین شرق کپه‌داغ است. چون نوع و الگوی توزیع کانی‌های رسی بر قرائت لاگ‌های مختلف و محاسبه تخلخل و تراوایی اثر به‌سزایی دارند، شناخت این دو پارامتر برای تحلیل و ارزیابی مخازن ماسه‌سنگی ضروری است. در این تحقیق، پس از تعیین کانی‌شناسیو ...
بیشتر
سازند ماسه‌سنگی شوریجه به سن کرتاسه آغازی با مقادیر متغیر میان‌لایه‌های رسی، سنگ مخزن میادین شرق کپه‌داغ است. چون نوع و الگوی توزیع کانی‌های رسی بر قرائت لاگ‌های مختلف و محاسبه تخلخل و تراوایی اثر به‌سزایی دارند، شناخت این دو پارامتر برای تحلیل و ارزیابی مخازن ماسه‌سنگی ضروری است. در این تحقیق، پس از تعیین کانی‌شناسیو الگوی توزیع کانی‌های رسی این سازند با استفاده از مطالعات طیف‌سنجی پراش پرتو ایکس (XRD)، طیف‌سنجی فلورسانس پرتو ایکس (XRF) و میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM/EDX) در نمونه‌های مغزه زیربخش مخزنی (D1) سازند شوریجه در دو چاه تولیدی و خشک یکی از میادین شرق کپه‌داغ، نتایج آنالیزهای مغزه با انواع کانی‌های رسی تعیین شده و سپسبا استفاده از پنج نمودار متقاطع پتروفیزیکی مقایسه شده است. بررسی‌ها نشان میدهد که شناسایی پتروفیزیکی نوع کانی‌های رسی به‌تنهایی جواب‌های متفاوت و متناقضی دارد که حتماً باید با نتایج آزمایشگاهی شناسایی نوع رس تکمیل شود. براساس نتایج آزمایشگاهی، کانی‌های رسی زیربخش مخزنی سازند شوریجه به‌ترتیب فراوانی از نوع ایلیت، کلریت غنی از منیزیم، کائولینیت و در موارد معدودی گلوکونیت هستند. این کانی‌ها در چاه تولیدی با الگوی ساختاری و پراکنده (از انواع پرکننده و پوشش دهنده بین منافذ) و در چاه خشک با الگوهای ساختاری، پراکنده (از انواع پرکننده، پوشش دهنده و پل زننده بین منافذ) و نواری توزیع شده‌اند. مقدار متوسط هریک از انواع کانی‌های رسی اتوژن در چاه خشک بیشتر از چاه تولیدی است و در مواردی به‌حدی است که سازند کیفیت مخرنی خود را از دست داده است.
