در اکتشاف مواد معدنی، بخصوص در اکتشافات کوچک مقیاس، تشخیص مناطق کانی‌سازی شده و رخساره‌های بارور از مناطق عقیم از اهداف مهم عملیات اکتشافی در هر ناحیه‌ای است. نمونه‌برداری از رسوبات آبراهه‌ای در این نواحی از متـداول‌ترین روش‌های اکتشاف ژئوشیمیایی است. به دلیل تعداد زیاد متغیرهای مورد استفاده در پردازش نتایج آنالیز نمونه‌های ژئوشیمیایی، لازم است از روش‌های آماری چند متغیره برای مدلسازی تغییرپذیری میان دادهها استفاده نمود. یکی از روش‌های تجزیه و تحلیل آماری چند متغیره کارآمد در این میان، روش آنالیز تمایز است. در این مقاله مبانی، روش‌کار و چالشهای مطرح در کاربرد این روش به همراه ارائه یک مثال عملی در تهیه یک کلید اکتشافی برای کشف ذخایر مس با میزبان رسوبی در بلوک طبس- راور در ایران مرکزی آورده می‌شود. بدین منظور 123 نمونه رسوب آبراهه برداشت شده از مناطق امید بخش، بر اساس شواهد زمین‌شنـاسی، ژئوشیمیایی، کانی‌سنگین و بازدید‌های صحرایی به دو گروه تقسیم شده‌اند. سپس بر اساس 45 متغیر ژئوشیمیایی اندازه‌گیری شده در نمونه‌ها، با استفاده از آنالیز تمایز یک تابع خطی متشکل از 19 متغیر که بیشترین اثر را در طبقه‌بندی نمونه‌ها به دو گروه عقیم و بارور داشته‌اند، بدست آمده است. پس از ارزیابی میزان اعتبار آماری تابع حاصله و تعیین میزان دقت آن در طبقه بندی داده‌های اولیه، تابع حاصله را به عنوان یک کلید اکتشافی در تمیز حوضه‌های آبریز با شواهد کانی‌سازی احتمالی مس با میزبان رسوبی و فاقد شواهد کانی‌سازی مزبور معرفی نموده‌ایم. در پایان نیز به منظور کنترل توانایی کلید اکتشافی معرفی شده، از 118 نمونه رسوب آبراهه‌ای کنترلی برداشت شده در برگه 1:100،000 شمشیرآباد استفاده شده است. بر اساس کلید اکتشافی تهیه شده، برای تمامی نمونه‌های کنترلی مقدار امتیاز تمایز محاسبه شده و با توجه به مقادیر حاصله میزان پتانسیل کانی‌سازی احتمالی هر نمونه تعیین شده است. از میان نقاط کنترلی 22 نقطه به منظور تعیین صحت طبقه بندی مورد بازدید صحرایی قرار گرفته و بر اساس نتایج حاصله مشخص گردید که به طور متوسط در 90% موارد طبقه بندی بدرستی انجام می‌شود. لذا روش آنالیز تمایز به عنوان یک روش مناسب برای تهیه کلید اکتشافی در تعیین مناطق امید بخش و کشف کانسارهای مختلف در اکتشافات کوچک مقیاس و میان مقیاس معرفی می‌گردد.
هندی, رامین, & حسنی پاک, علی اصغر. (1392). کاربرد روش آنالیز تمایز در تهیه کلید اکتشافی در ذخایر مس با میزبان رسوبی در بلوک طبس- راور. نشریه مهندسی معدن, 8(20), 47-62.
MLA
رامین هندی; علی اصغر حسنی پاک. "کاربرد روش آنالیز تمایز در تهیه کلید اکتشافی در ذخایر مس با میزبان رسوبی در بلوک طبس- راور". نشریه مهندسی معدن, 8, 20, 1392, 47-62.
HARVARD
هندی, رامین, حسنی پاک, علی اصغر. (1392). 'کاربرد روش آنالیز تمایز در تهیه کلید اکتشافی در ذخایر مس با میزبان رسوبی در بلوک طبس- راور', نشریه مهندسی معدن, 8(20), pp. 47-62.
VANCOUVER
هندی, رامین, حسنی پاک, علی اصغر. کاربرد روش آنالیز تمایز در تهیه کلید اکتشافی در ذخایر مس با میزبان رسوبی در بلوک طبس- راور. نشریه مهندسی معدن, 1392; 8(20): 47-62.
)
